-
1 перебывать
1. сов.побывать в разное время у кого-л.йөрөп (булып) сығыу, булып (килеп) китеү2. сов.побывать в разное время где-л.булып (килеп) китеү3. сов.побывать всюду, во многих местахбулыу, йөрөү -
2 ещё
1. нареч.вдобавоктағы, тағы ла, йәнә2. нареч.до сих порәле3. нареч.ужеинде, уҡ, үк4. нареч.при сравн. прил. и нареч.тағы, тағы ла5. нареч. в знач. усил. частицыәле, тағывсё ещё — әле хәҙер ҙә, һаман, әлегә тиклем, хәҙергә тиклем
ещё бы — әлбиттә, билдәле
ещё ничего — ярай әле, ярарлыҡ әле
-
3 взгрустнуться
сов. безл.; разг.о внезапном чувстве грусти, печаликүңелһеҙләнеп (эс бошоп) китеү, күңелһеҙ булып китеү, яманһыулай башлау -
4 грустно
1. нареч.яманһыу, бойоҡ2. кому в знач. сказ., безл.яманһыу, бойоҡ -
5 навеять
1. сов. чтоиҫеп (өрөп) алып килеү, иҫеп (өрөп) килтереү2. сов. безл.иҫтееләҫ булып китте3. сов. что; перен.вызвать какое-л. состояние, настроение и т.п.тыуҙырыу, килтереү4. сов. с.-х.(күпмелер) елгәреү, елгәреп ҡуйыу, таҙартыу -
6 скверно
1. нареч.насар, яман2. кому в знач. сказ., безл.насар, яман, алама, хөрт -
7 пройти
1. сов. что и без доп.; в разн. знач.үтеү, уҙыу, барыу, үтеп (уҙып) китеү2. сов. что, по чему; спец., разг.буяу, ағартыу, эшкәртеү, эшкәртеп үтеү3. сов.тикшерелеп үтеү, аша үтеү, -нан/-нән үтеүэто не пройдёт (не прошло) — был барып сыҡмаҫ, был нәмә килеп сыҡмаҫ
4. сов.булыу, булып үтеү, яуып үтеү5. сов.без доп.распространиться — о слухах, вестях
таралыу, ишетелеү6. сов.просочитьсяүтеү, үтеп сығыу7. сов. что, через чтокисереү, үтеү8. сов. чтоүтеү, үткәреү9. сов. что; разг.үтеү, тамамлау10. сов.прекратитьсятуҡтау, үтеү11. сов. разг.перестать болетьтуҡтау, бөтөү -
8 выскочить
1. сов.выпрыгнутьһикереп сығыу, ырғып (һикереп) төшөү2. сов.килеп сығыу, атылып сығыу3. сов. перен., разг.неожиданно появиться(килеп) сығыу, ҡалҡыу4. сов. разг.көтмәгәндә төшөү, төшөп китеү5. сов. прост.алдан (урынһыҙ) ҡыҫылыу (тығылыу)6. сов. разг. с предлогом `в`дәрәжәгә ирешә һалыу, һикереү, булып китеүвыскочить замуж — ҡапыл ғына кейәүгә сығыу, кейәүгә сыға һалыу
-
9 стать
I1. сов.баҫыу, тороуни стать, ни сесть — баҫып та, ултырып та булмай
2. сов.туҡтау, туҡтап тороу (ҡалыу), туҡталыу3. сов.расположиться, поместитьсяурынлашыу, туҡтау, туҡталыу4. сов.подняться для борьбыкүтәрелеү5. сов.кому-чему, во что; разг.төшөү, тороу6. сов. перен., разг.килеп сығыу, ҡалҡыуво что бы то ни стало — ни генә булмаһын, нисек кенә булмаһын
стать между кем — кемдеңдер араларына инеү, араларын боҙоу
стать на колени — теҙ сүгеү, буйһоноу
стать на ноги: — 1) һауығыу, аяҡҡа баҫыу
2) үҙаллылыҡ алыу, аяҡҡа баҫыу; стать у власти — хакимлыҡты алыу
II1. сов. с неопр.входит в состав сложного сказуемого в знач. `начать`башлау2. сов. с неопр.употребляется для образования будущего времени глаголов несовершенного вида-асаҡ/-ясаҡ3. сов.употребляется в знач. связкибулыу, китеү, төшөү, булып китеү4. сов. с кем-чем и без доп.произойти, случитьсябулыу5. сов. безл. с отрицанием – перестать быть в наличиибөтөү, юҡ булыу, юҡҡа сығыу6. сов.умеретьүлеү, вафат булыустало быть — тимәк, шулай булғас
станет с кого — -нан/-нән булыр (көт тә тор)
1. жосанкаһын, буй-һын, кәүҙә2. жобычно мн. статиу животных, преимущественно у лошадейһын, тороҡ, кәүҙә3. ж перен., уст.характерхолоҡпод стать: — 1) чему (подобен) оҡшаш булыу, һымаҡ (кеүек) булыу
2) кому-чему (в соответствии с кем-чем) -ға/-гә тура килеү (килеп тороу); с какой стати? — ни өсөн әле?, нишләп әле?, нилектән әле?
-
10 выйти
1. сов.сығыу, сығып китеү2. сов.случитьсякилеп сығыу, булыувыйти в люди — кеше булыу, аяҡҡа баҫыу
выйти в тираж — ҡулланылыштан сығыу, иҫкереү
выйти из берегов — ярҙан сығыу, ташыу
выйти из возраста — йәше сығыу, ҡартайыу
выйти из головы (памяти, ума) — баштан (хәтерҙән, аҡылдан) сығыу
выйти из положения — ҡыйын хәлдән сығыу, ҡотолоу, яйын табыу
выйти из строя — сафтан сығыу (боҙолоу, ауырыу)
выйти наружу — асылыу, асыҡланыу, беленеү
не вышел чем — килеп сыҡмау, тейешле кимәлдә булмау
годы вышли кому; прост.: — 1) йәше етеү, балиғ булыу
2) йәш үтеү3. сов. перен.ҡатнашыуҙан туҡтау, сығып китеү, (ташлап) сығыу4. сов.сығыу, барып (килеп) сығыу5. сов.произойти из какой-л. средыбулып (килеп) сығыу6. сов.үҫеп сығыу, ҡалҡыуүҫемлектәр7. сов.получиться(килеп) сығыу8. сов.за когосығыу9. сов.баҫылып сығыу, нәшер ителеү10. сов.израсходоваться(тотонолоп) бөтөү, сығыу -
11 зарябить
Iсов.покрыть рябьюбөҙөр менән ҡаплана башлау, бөҙөрләнеүIIсов.начать рябитьасыҡ булып күренмәү, сыбарланып китеү -
12 побыть
1. сов.бер аҙ тороу (тороп китеү)2. сов. разг.пробыть некоторое время в каком-л. положениибулып алыу (тороу) -
13 себя
мест.үҙ, үҙем, үҙең, үҙ-үҙек себе: — 1) үҙеңә табан
2) үҙенә, үҙ өйөнә, йәшәгән (торған) еренә табан; он пошёл к себе — ул үҙ өйөнә ҡайтып китте
не в себе — кәйефһеҙ, борсоулы, тыныс түгел
не по себе: — 1) (нездоровится) ауырып (сырхап) тороу, сәләмәтлеге (һаулығы) ҡаҡшап тороу
2) (неловко, неудобно) уңайһыҙ, яйһыҙ, уңайһыҙ булып китеү, уңайһыҙлыҡ кисереү; прийти в себя: — 1) тынысланыу
2) аңға (иҫкә) килеү; принять (взять) на себя (согласиться быть ответственным за что-л.) — үҙ өҫтөңә (елкәңә) алыу
про себя: — 1) (тихо) шыпырт ҡына, ҡысҡырмайынса, үҙ алдына
2) (мысленно) эстән генә, эстән уйлап ҡына; себе на уме — аҫтыртын, хәйләкәр
у себя — өйөндә, үҙендә, эш урынында
-
14 сердце
1. сйөрәк2. с перен.символ чувств, настроенийкүңел, йөрәк, бәғер, бауыр3. с перен., разг.гнев, раздражениеасыу4. счего; перен.центр, главная часть чего-л.бауыр, үҙәксердце нашей республики – Уфа — Өфө – республикабыҙҙың үҙәге
в сердцах — асыуланып, асыу менән
покорить сердце — күңелен яулау, үҙенә ҡаратыу
положа (положив) руку на сердце — асыҡтан-асыҡ, йәшермәйенсә, ысын күңелдән
сердце кровью обливается — йөрәккә ҡан һауа, йөрәк әрней
сердце не на месте — күңел тыныс түгел, йөрәк урынында түгел
См. также в других словарях:
итү — 1. Эшләү, берәр эш башкару, үтәү сүзен итми куймый 2. диал. Берәр нәрсә эшләмәкче булу күлмәк алыштырасы иткән. Берәр нәрсә эшләгән булып кылану сөйләшеп утыргандай итәләр болар 3. Табигый йомышны үтәү тышка чыкма, өйдә генә ит 4. Төрле сүз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тию — 1. Берәр нәрсәгә бәрелеп тукталган хәлдә тору яки шундый торышта булып алу; кагылу, орыну яки терәлү. Орыну, орынып яту. Берәр нәрсәгә яки берәр чиккә җитеп тору яки җитеп терәлү 2. Кызу хәрәкәт уңаена яки җилләнеп, очып килеп бәрелү. Бик каты… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шаулау — 1. Кычкырып сөйләшү, гөжләү. Кешеләр яки башка тереклек ияләре тавышыннан билгеле бер урынның гөжләп, шау гөр килеп торуы тур. 2. Моторлар һәм гомумән машиналарның эш процессында тигез тавыш чыгарып торулары. Уты янып торган самавырның гөжләп,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шәплек — 1. Шәп булу 2. Көч, көч дәрәҗәсе, интенсивлык элекке шәплеген югалткан 3. Горурлык, үзен эре, горур тоту, дәрәҗәне саклау кая китте элекке шәплегең? 4. Тизлек, тиз, кызу бару (хәрәкәт итү). 5. Нин. б. җиләк җимешнең күп булып үскән урыны … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эшләү — 1. Нин. б. эш белән шөгыльләнү, эшчәнлек күрсәтү, үз көчең белән эш башкару. Кайда да булса хезмәт итү, эш белән дәвамлы шөгыльләнү заводта э. . Берәр хезмәт урынында булу, нин. б. вазифа үтәү, кем. б. хезмәтен башкару артист булып эшли 2. Берәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге